Rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów to kluczowy element ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Jego głównym celem jest wprowadzenie narzędzi zapewniających większą transparentność podmiotów, które świadczą usługi na rzecz spółek i trustów, oraz zapobieganie przestępstwom finansowym. Poniżej znajdziesz szczegółowy opis najważniejszych aspektów związanych z rejestrem, który został stworzony na mocy Ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2018 poz. 723).
Rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów został wprowadzony w ramach ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, aby zwiększyć nadzór nad firmami i osobami fizycznymi, które mogą być wykorzystywane do działań związanych z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu. Ustawa stanowi implementację dyrektyw Unii Europejskiej, których celem jest ograniczenie ryzyka nadużyć finansowych na terenie Wspólnoty.
Zgodnie z ustawą, przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność na rzecz spółek lub trustów, muszą uzyskać wpis do rejestru. Rejestr ten prowadzony jest przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej. Jego głównym celem jest kontrola nad podmiotami, które mogą być potencjalnie narażone na działalność przestępczą związaną z obrotem finansowym.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy, obowiązek wpisu do rejestru dotyczy wszystkich przedsiębiorców świadczących usługi na rzecz spółek lub trustów. Do działalności objętej obowiązkiem rejestracji zalicza się m.in.:
Ten szeroki katalog działalności obejmuje wiele usług, które mogą być wykorzystywane przez spółki i trusty, w szczególności w kontekście międzynarodowych operacji finansowych. W praktyce oznacza to, że zarówno wirtualne biura, doradcy gospodarczy, jak i podmioty zajmujące się zarządzaniem aktywami mogą podlegać obowiązkowi rejestracji.
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność objętą obowiązkiem rejestracji, muszą złożyć wniosek o wpis do rejestru. Proces ten jest szczegółowo uregulowany w ustawie oraz przepisach wykonawczych.
Wniosek o wpis do rejestru należy złożyć elektronicznie za pośrednictwem platformy ePUAP. Przedsiębiorca musi podać w nim następujące informacje:
Do wniosku należy dołączyć oświadczenie, w którym przedsiębiorca potwierdza, że posiada niezbędne kwalifikacje i doświadczenie wymagane do prowadzenia działalności na rzecz spółek lub trustów. Zgodnie z art. 129c ust. 2, przedsiębiorca musi udokumentować, że posiada wiedzę lub doświadczenie zawodowe w tej dziedzinie. Może to obejmować np. ukończenie specjalistycznego kursu, szkolenia lub roczne doświadczenie w zakresie czynności, które są przedmiotem działalności regulowanej.
Wpis do rejestru wiąże się z jednorazową opłatą, która wynosi 616 zł. Przedsiębiorcy są również zobowiązani do uiszczania opłat za wszelkie zmiany w rejestrze, które wynikają np. ze zmiany danych osobowych, zakresu świadczonych usług lub zawieszenia działalności.
Wniosek o wpis do rejestru jest rozpatrywany przez właściwy organ administracji skarbowej w terminie 14 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku. W przypadku, gdy wniosek zostanie zaakceptowany, przedsiębiorca uzyskuje oficjalny wpis do rejestru, co pozwala na legalne prowadzenie działalności na rzecz spółek lub trustów.
Uzyskanie wpisu do rejestru to tylko pierwszy krok. Po wpisaniu do rejestru, przedsiębiorca musi spełniać szereg obowiązków, które wynikają z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
a) Stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego
Zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 2 ustawy, przedsiębiorcy muszą stosować środki bezpieczeństwa finansowego w odniesieniu do swoich klientów. Obejmuje to:
b) Aktualizacja danych w rejestrze
Każda zmiana danych dotyczących działalności przedsiębiorcy musi być zgłoszona do rejestru w terminie 14 dni od momentu jej wystąpienia. Dotyczy to zarówno zmiany w danych kontaktowych, jak i zmiany zakresu świadczonych usług. Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na zawieszenie działalności, także musi poinformować o tym organ prowadzący rejestr.
c) Przechowywanie dokumentacji
Przedsiębiorcy są zobowiązani do przechowywania dokumentacji dotyczącej swoich klientów oraz świadczonych usług przez okres co najmniej 5 lat. Dokumenty te mogą być przedmiotem kontroli organów nadzorczych, które sprawdzają, czy przedsiębiorca przestrzega przepisów ustawy.
Nieuzyskanie wpisu do rejestru, mimo prowadzenia działalności na rzecz spółek lub trustów, jest obciążone poważnymi sankcjami. Zgodnie z art. 153a ustawy, przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność bez wpisu, mogą zostać ukarani grzywną w wysokości do 100 000 zł. Sankcje te mają na celu wyeliminowanie z rynku podmiotów, które nie spełniają wymogów ustawy i mogą prowadzić działalność o charakterze przestępczym.
Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na czasowe zawieszenie działalności, muszą poinformować o tym organ prowadzący rejestr. Zawieszenie działalności nie oznacza jednak, że przedsiębiorca jest zwolniony z przestrzegania przepisów ustawy – w szczególności tych dotyczących przechowywania dokumentacji oraz zgłaszania podejrzanych transakcji.
W przypadku trwałego zakończenia działalności, przedsiębiorca może złożyć wniosek o wykreślenie z rejestru. Procedura ta wymaga zgłoszenia odpowiedniego wniosku oraz potwierdzenia, że wszystkie obowiązki wynikające z ustawy zostały dopełnione.
Rejestr
działalności na rzecz spółek lub trustów jest jednym z fundamentów systemu przeciwdziałania
praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w Polsce. Przedsiębiorcy świadczący
usługi na rzecz spółek muszą uzyskać wpis do tego rejestru, a następnie
spełniać szereg obowiązków wynikających z przepisów ustawy.
